Legionowo: KZB - kontrowersyjna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

W maju 2013 roku Komunalny Zakład Budżetowy (KZB) przekształcony został z jednostki organizacyjnej gminy Legionowo w spółkę prawa handlowego. Jak pokazał później czas legionowscy radni stracili w ten sposób całkowicie kontrolę nad gminnym majątkiem wartym prawie 200 mln złotych. Jego jedynym dysponentem został prezydent miasta Roman Smogorzewski pełniący jednoosobowo funkcję Zgromadzenia Wspólników w nowo powstałej spółce.

Od początku powstania spółki KZB Legionowo towarzyszyły jej liczne kontrowersje, niejasności oraz brak dostępu do sprawozdań finansowych, a jej działalność owiana bywała poniekąd mgiełką tajemnicy.

Włączyć PEC do KZB

Pierwszy taki przykład miał miejsce już w listopadzie 2013 roku, tj. wkrótce po powołaniu nowej spółki. Była to próba fuzji dwóch miejskich spółek: KZB i PEC. Plany ratusza zakładały rozwiązanie spółki PEC Legionowo bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Jej cały majątek miał zostać przejęty przez nowopowstałą spółkę - KZB Legionowo. Połączenie obu spółek gminnych ratusz tłumaczył koniecznością optymalizacji zarządzania majątkiem gminnym. Jednak dzięki zdecydowanej postawie pracowników PEC-u, którzy oprotestowali takie działania prezydenta, grożąc nawet strajkiem, decyzję o połączeniu porzucono. Pracownicy obawiali się, że w ten sposób zaprzepaszczony zostanie cały dorobek spółki poprzez wchłonięcie jej przez podmiot przynoszący straty, a wypracowane przez nich zyski posłużą spłacaniu miejskich długów i zobowiązań.

Zakup gruntów od gminy. Tylko po co?

Kolejnym kontrowersyjnym przykładem w dość krótkiej historii działalności spółki była próba bezprzetargowego nabycia przez nią blisko 1ha miejskiej działki położonej w sąsiedztwie Starostwa Powiatowego. KZB miał ją nabyć od miasta na bardzo preferencyjnych warunkach. Cena za jaką chciano skredytować spółce grunt wart co najmniej kilka milionów złotych była zaskakująco niska. Kredyt miał zostać rozłożony na 10 lat, przy czym spółka przez 9 lat miała jedynie płacić 10 tyś rocznie, a pozostałą do spłaty kwotę uregulować dopiero w ostatnim roku. Być może nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że spółka KZB była przecież użytkownikiem wieczystym tego gruntu, więc mogła tym prawem dysponować, a także prowadzić działalność inwestycyjną. Dlaczego zatem spółka chciała koniecznie zostać jej właścicielem - do dzisiaj nie wiadomo. W tym przypadku jednak rada miasta wykazała wyjątkowo wstrzemięźliwość i uchwała o sprzedaży nie została przyjęta.

Sprawa działki przy Parkowej

Przykładem najbardziej znanym legionowskiej opinii publicznej była zapewne sprzedaż działki położonej przy ulicy Parkowej w sąsiedztwie stadionu miejskiego spółce Milenium oraz realizowanej na niej inwestycji pod nazwą Centrum Szkoleniowo - Sportowej. Pierwotnie jednak w dokumentacji widniał zapis o budowie w tej lokalizacji szkoły sportowej.

Pomijając fakt, że cała sprawa znalazła się nawet w zainteresowaniu prokuratury, należałoby jednak wskazać kilka innych niejasności jej towarzyszących. Po pierwsze zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie dopuszczają na tym terenie działalności oświatowej - a taką działalność na tym terenie potwierdzają m.in. dokumenty Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Po drugie twierdzenie, że szkoła może tam działać w ramach Centrum Szkoleniowo - Sportowego jest nieprawdziwe, ponieważ orzecznictwo sądów administracyjnych jednoznacznie wskazuje, iż przeznaczenie danego terenu w planie determinuje możliwość przyszłego wykorzystania nieruchomości wyłącznie na cele w nim wskazane.

Po trzecie w takiej sytuacji powinien interweniować Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego (PINB), ponieważ w tym przypadku doszło do samowolnej zmiany sposobu użytkowania obiektu. Jednak organ ten stwierdził, że nie posiada wiedzy, aby w tym obiekcie prowadzona była działalność oświatowa. Zgodnie z prawem budowlanym inwestor powinien zgłosić każdą zmianę sposobu użytkowania obiektu organowi nadzoru budowlanego wraz z zaświadczeniem o zgodności zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Po czwarte do nowego Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy Legionowo wprowadzono zapisy dopuszczające na tym terenie działalność oświatową. Wygląda więc na to, że postanowiono tylnymi drzwiami zalegalizowana działalność szkoły w rzekomym Centrum Szkoleniowo - Sportowym.

Spółka traci na wydawaniu "Miejscowej na weekend"

Ostatnim przykładem, budzącym wiele emocji, jest wydawanie przez spółkę tygodnika "Miejscowa na weekend". Prezes zarządu Irena Bogucka notorycznie unikała odpowiedzi na pytania o koszty wydawania gazety. Obecnie nie jest to już istotne, ponieważ sprawozdania finansowe spółek, w tym KZB, są publikowane na stronie internetowej Krajowego Rejestru Sądowego. Jak się okazuje "Miejscowa" jest deficytowa i przynosi straty, dlatego do tej pory te fakty były ukrywane przed opinią publiczną.

Od momentu pojawienia się informacji o przekształceniu KZB w spółkę prawa handlowego jednym z głównych argumentów tej decyzji była opinia, że będzie to przysłowiowa kura znosząca złote jajka.

"Chcielibyśmy, aby większość budynków należących do miasta przeszła pod jedną, wspólną administrację. Pozwoliłoby to na znaczne oszczędności wynikające m.in. z organizacji wspólnych przetargów. Pozwoli to także na uzyskiwanie zwrotu podatku VAT - co będzie ogromnymi oszczędnościami w skali roku - informowała rzeczniczka prasowa legionowskiego ratusza. W uzasadnieniu uchwały mogliśmy przeczytać, że " ... szacowane oszczędności w 2014 roku powinny wynieść 500 tyś złotych. Nie będzie również konieczności przekazywania dotacji z budżetu gminy jak miało to miejsce corocznie wcześniej." Natomiast prezydent Roman Smogorzewski zapewniał radnych: " Myślimy o naszym mieście odpowiedzialnie i długofalowo. Nie zrobimy nic, co mogłoby zagrozić jego bezpieczeństwu."

Z perspektywy czasu można jednak odnieść wrażenie, że ze spółki KZB Legionowo uczyniono przede wszystkim dojną krowę dającą głównie "ciepłe posadki". Wskazują na to sprawozdania finansowe, które w oczywisty sposób zaprzeczają rozpowszechnianej oficjalnie propagandzie sukcesu.

Poniżej wybrane dane ze sprawozdania finansowego KZB Legionowo za 2017 rok:
1) Struktura zatrudnienia:
- pracownicy na stanowiskach nierobotniczych - 41 osoby
- pracownicy na stanowiskach robotniczych - 42 osoby

2) Ogólny koszt wynagrodzeń to 4,1 mln złotych co stanowiło 33% całkowitych kosztów prowadzenia działalności operacyjnej ( 12,3 mln złotych)

3) Wynik finansowy na rodzajach działalności:
- gospodarka mieszkaniowa -262 061 zł
- gospodarka lokalami użytkowymi +178 181 zł
- administrowanie lokalami wspólnot i komunalnymi +116 310 zł
- obiekty sportowe -375 775 zł
- targowisko +569 487 zł
- działalność wydawnicza i promocja -162 440 zł (w tym punkcie mieści się wydawanie "Miejscowej na weekend"
- przedszkola -692 654 zł

RAZEM -628 654 zł

Z przedstawionych danych wynika, że jedynym rodzajem prowadzonej przez spółkę działalności, przynoszącym wymierne korzyści jest targowisko miejskie. Natomiast wiele wątpliwości budzi wynik finansowy na zarządzaniu wspólnotami mieszkaniowymi. Poza gminnym zasobem mieszkaniowym spółka administruje 37 budynkami, z czego osiągnęła łączny roczny zysk na poziomie jedynie 116 tyś złotych. Pozostała działalność przyniosła straty.

Wnioski zatem są jednoznaczne. KZB tak naprawdę jest nierentowna i funkcjonuje jedynie dzięki ciągłemu dokapitalizowaniu z budżetu miasta.

Tylko w okresie od listopada 2014 do lipca 2016 z DOKAPITALIZOWANIE budżetu miasta wyniosło aż 5,3 mln złotych na takie inwestycje jak:

- budowa basenu na Piaskach,
- zadaszenie lodowiska,
- modernizacja źródeł ciepła pływalni miejskiej,
- modernizacja 3 szkolnych patio,
- modernizacja szkolnych placów zabaw,
- docieplenie przedszkoli,
- instalacja fotowoltaiczna stadionu miejskiego.

/Janusz Baranowski/