Alimenty - kto może uzyskać pomoc finansową od członków rodziny?

W codziennym życiu bardzo często można zetknąć się z sytuacją, w której rodzic jest zobowiązany do opłacania alimentów na swoje dziecko. Taki stan nikogo nie dziwi. Warto jednak wiedzieć, że obowiązek alimentacyjny, a więc obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w razie potrzeby środków wychowania może obciążać nie tylko rodziców względem dzieci.

Do alimentacji mogą być zobowiązani również inne osoby - krewni w linii prostej (np. dzieci wobec rodziców, dziadkowie wobec wnucząt, wnuki wobec dziadków), a także rodzeństwo, w tym także rodzeństwo przyrodnie. Obowiązek ten ciąży także na osobach związanych stosunkiem przysposobienia, powinowatych w relacji ojczym/macocha - pasierb/pasierbica, oraz co istotne - na małżonkach, po unieważnieniu małżeństwa, orzeczeniu separacji lub rozwodzie. Do alimentów nie będą zobowiązane osoby pozostające w związku nieformalnym (partnerzy, osoby żyjące w konkubinacie).

Wypełnienie obowiązku alimentacyjnego polega na dostarczeniu środków utrzymania, który to obowiązek może być realizowany zarówno poprzez dostarczanie określonych sum pieniężnych, odpowiadających usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego, jak również dostarczanie odzieży, środków higieny, jedzenia, zapewnienie mieszkania. Przy wyborze formy spełnienia świadczeń bierze się pod uwagę to, aby możliwie najpełniej zabezpieczały interesy uprawnionego i nie były zbyt dotkliwe dla zobowiązanego.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje na kolejność osób zobowiązanych do alimentacji. W pierwszej kolejności są to zstępni uprawnionego, a więc jego dzieci, wnuki, prawnuki. W drugiej kolejności zobowiązani są wstępni, czyli rodzice, dziadkowie, pradziadkowie. W ostatniej kolejności obowiązek obciąża rodzeństwo. Przy ustalaniu osoby zobowiązanej do alimentacji należy zawsze uwzględniać najpierw osoby bliższe stopniem (do alimentacji zobowiązany będzie syn przed wnukiem, matka przed dziadkiem, dziadek przed siostrą). Co istotne, jeśli jest kilka osób o tym samym stopniu pokrewieństwa, należy domagać się alimentów od każdej z nich. Dla przykładu osoba posiadająca dwóch braci, w przypadku braku bliższych krewnych, powinna domagać się wypełnienia obowiązku alimentacyjnego przez obu z nich. Mogą oni wypełniać zobowiązanie w różnej wysokości, zależnie od swoich możliwości..

Termin przedawnienia roszczeń alimentacyjnych wynosi 3 lata. Pozew o alimenty należy wnieść do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej lub miejsce zamieszkania pozwanego. Pozew ten jest wolny od opłat.

Joanna Regent-Cendrowska
Radca prawny
W razie pytań, kontakt z autorką do artykułu: tel. 669-134-666

===

Masz pytanie natury prawnej? Prześlij je na adres [email protected] - odpowiedzi udzieli współpracujący z Legio24 radca prawny. Zastrzegamy możliwość odpowiedzi na wybrane pytania. Pytanie (zanonimizowane) i odpowiedź zostaną opublikowane w Legio24.