Powiat Legionowski jest jednym z 42. powiatów w województwie mazowieckim. W jego skład wchodzą: miasto Legionowo, gmina miejsko-wiejska Serock, oraz gminy - Jabłonna, Wieliszew i Nieporęt. Z ponad 100 tysięcy mieszkańców połowa zamieszkuje Legionowo. Od zachodu graniczy z powiatem nowodworskim, od wschodu z wyszkowskim i wołomińskim, od północy z pułtuskim, a od południa bezpośrednio z Warszawą. Położony jest w centralnej części Niziny Mazowieckiej, w Kotlinie Warszawskiej. Duża część jego terytorium znajduje się w sidłach rzek Wisły i Narwi, część terenu położona jest w okolicach znanego dobrze Jeziora Zegrzyńskiego oraz rzek Narwi i Bugu. Znaczną część powiatu zajmują lasy i rezerwaty przyrody. Dzięki temu powiat legionowski charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu. Jakie atrakcje czekają turystów na naszym terenie? Czym możemy pochwalić się gościom odwiedzającym Powiat Legionowski? W kolejnej części poznamy atrakcje gmin Jabłonna i Wieliszew.

Zespół pałacowo-parkowy w Jabłonnie, Fot. Legio24.pl

GMINA JABŁONNA

W skład gminy Jabłonna wchodzą następujące miejscowości: Chotomów, Dąbrowa Chotomowska, Boża Wola, Skierdy, Janówek Drugi, Rajszew, Trzciany, Wólka Górska, Suchocin i Jabłonna (siedziba gminy). Już w XIV w. na terenach gminy znaleziono ślady osadnictwa. Świadczą o tym "Spominki Płockie II" z 1339 roku. W nich można znaleźć informacje, które mówią iż bartnicy z osady Jabłonna byli zobligowani do przekazywania czternastu dużych donic miodu na rzecz biskupa płockiego. Szkoda, że zaginął akt erekcyjny parafii Chotomów. Inny akt z roku 1387 dotyczący parafii Wieliszew mówi, iż tereny powstającej parafii zostały wyłączone z parafii Chotomów. Co potwierdza, że parafia w Chotomowie istniała wcześniej.

Kościół parafialny w Chotomowie, Fot. Legio24.pl

Do Jabłonny z Warszawy dotrzemy autobusami ZTM oraz prywatnymi przewoźnikami autobusowymi. Z Warszawy można dotrzeć tu również rowerem. Warto wysiąść na przystanku przy Urzędzie Gminy. Sam budynek jest interesującym zabytkiem ponieważ dawniej był zajazdem i kuźnią. Po przeciwnej stronie ulicy znajduje się zespół pałacowo-parkowy, który powstał w latach 1774-1784. Dziesięć lat później Jabłonnę odziedziczył książę Józef Poniatowski, a stało się to po śmierci prymasa Michała Poniatowskiego. Na terenie pałacowo-parkowym warto zobaczyć Domek chiński, oranżerię czy Grotę pustelnika. Nie sposób nie wybrać się na spacer po parku i przejść pod łukiem triumfalnym, na którym widnieje napis - Poniatowskiemu. W rozległym angielskim parku możemy podziwiać stare lipy, klony, dęby czy topole. Wiek niektórych drzew sięga ok. 200 lat a 58 z nich stanowią pomniki przyrody. Na terenie parku mieszka wiele gatunków ptaków. W alejach znajduje się ścieżka edukacyjna prezentująca 54 pomniki przyrody oraz inne cenne okazy przyrodnicze. Teren ten idealnie nadaje się do wypoczynku na łonie natury. Z Jabłonny warto wybrać się na wycieczkę rowerową do innych miejscowości gminy. Wałem przeciwpowodziowym prowadzi Trasa Prawobrzeżna Nadwiślańska oznaczona kolorem niebieskim. Ciągnie się ona aż do granicy z Powiatem Nowodworskim. W okolicy Rajszewa ze szlaku widać rozległe pole golfowe i często grających tam pasjonatów tego sportu. Warto połączyć Trasę Prawobrzeżną Nadwiślańską ze Szlakiem Krosowym - znaki czerwone. Dzięki temu można przejechać przez przepiękne, obfitujące w jagody i grzyby Lasy Chotomowskie. Przez Jabłonnę i jej miejscowości prowadzą też inne interesujące szlaki piesze i rowerowe. Oprócz trasy nad Wisłą i Szlaku Krosowego, warto przejechać się Szlakiem Południowym, oznaczonym kolorem zielonym, mającym swój początek i koniec przy stacji PKP w Legionowie. Przez Lasy Chotomowskie, Dąbrowę Chotomowską i Chotomów przechodzi też atrakcyjny Szlak Zachodni - kolory żółte, zwany też Żółtym Szlakiem Wieliszewskim. Przez gminę przebiega Turystyczny Szlak patriotyczny "Polski Walczącej" oznaczony czarnym kolorem - ponad 20km odcinek dostarczy turystom szereg ciekawych atrakcji turystyczno-krajoznawczych. Warto przejść się również szlakiem czerwonym, tzw. Turystyczną Obwodnicą Warszawy, której odcinek w Powiecie Legionowskim wynosi ponad 30km. Trasę można rozpocząć w Suchocinie (gmina Jabłonna), a zakończyć w okolicach Lasów Drewnickich. Ciekawym szlakiem pieszym jest niebieski szlak z Nieporętu do stacji PKP Warszawa Choszczówka, a spory kawałek szlaku prowadzi przez Jabłonnę i Lasy Chotomowskie. Dla spragnionych ciszy i przepięknych nizinnych krajobrazów, w tak bliskiej odległości od Warszawy gmina Jabłonna jest doskonałym miejscem do aktywnego wypoczynku. A jeśli dodamy jeszcze, że na terenie gminy znajdują się cztery z dziesięciu rezerwatów przyrody - Rezerwat "Jabłonna", Rezerwat "Bukowiec Jabłonowski", Rezerwat "Ławice Kiełpińskie" i Rezerwat "Kępy Kazuńskie" - to odpowiedź na pytanie gdzie w ciszy i spokoju odpoczniemy od zgiełku miasta i codziennych obowiązków nasuwa się sama.

GMINA WIELISZEW

W skład gminy Wieliszew wchodzą następujące miejscowości: Góra, Janówek Pierwszy, Kałuszyn, Komornica, Krubin, Łajski, Michałów-Reginów, Olszewnica Stara i Nowa, Poddębie, Sikory, Skrzeszew, Topolina oraz Wieliszew (siedziba gminy). Wieliszew jest jedną z najstarszych miejscowości w Powiecie Legionowskim. Świadczy o tym zapis Wyelyschewo zawarty w akcie z dnia 10 lutego 1254 roku, który wydał opat Opizo, legat papieża Innocentego IV. Wiadomo też, że parafia wieliszewska została wydzielona z parafii chotomowskiej już w 1387 roku, a erygował ją biskup Ścibór z Radzymina. Do Wieliszewa można dojechać samochodem, Szybką Koleją Miejską lub nowodworskim PKS-em. W gminie Wieliszew znajdują się liczne zespoły leśne, jeziora i stawy wraz z przepięknie otaczającymi je łąkami. To wręcz wymarzone miejsce do wypoczynku i rekreacji. Zwiedzanie proponujemy rozpocząć w Wieliszewie. W centrum miejscowości znajduje się Kościół Przemienienia Pańskiego. Zachęcamy aby wejść na wieżę kościelną skąd roztacza się niesamowicie piękny widok na okolicę. Wieżę można zwiedzać bezpłatnie w godz. 8.00-16.00. Za kościołem znajduje się też niewielkie Jezioro Wieliszewskie, niedawno rekultywowane. Wzdłuż niego rozciąga się wyłożona kostką aleja, przy której znajdują się ławeczki. To doskonałe miejsce do rodzinnych spacerów. Przez gminę przebiega spora ilość szlaków rowerowych i pieszych w tym Turystyczny Szlak Patriotyczny "Polski Walczącej" oznaczony kolorem zielonym. Około 20km odcinek zadowoli najwybredniejszego turystę. W Komornicy ma swój początek drugi ze szlaków patriotycznych - znaki czerwone, który po starcie wyprowadza nas na zaporę wodną w Dębem. Przez kilkuset metrowy odcinek na granicy gmin Wieliszew i Nieporęt przechodzi trzeci ze szlaków patriotycznych, oznaczony kolorem czarnym. Właśnie na tym krótkim odcinku warto zajrzeć do miejsca pamięci zwanego Nowopolem, gdzie znajduje się kamienny obelisk upamiętniający hitlerowską zbrodnię.

Nowopol - miejsce pamięci, Fot. Legio24.pl

Na pewno sporą atrakcją dla osób aktywnych będzie zapoznanie się z Wieliszewską Trasą Crossową. W Lasach Legionowskich (lasy między Legionowem, a Skrzeszewem i Łajskami) Urząd Gminy Wieliszew utworzył dwie znakomite trasy. Jedną do biegania, drugą dla rowerzystów MTB. Obie, dobrze oznaczone mają swój początek w Alei Róż, na leśnej drodze prowadzącej z Legionowa do Skrzeszewa. Warto wybrać się również na wycieczkę rowerową Szlakiem Zachodnim, oznaczonym kolorem żółtym. Ten zróżnicowany pod względem krajobrazu szlak swój początek i koniec ma przy stacji PKP Janówek (start można ustalić w innym miejscu ponieważ jego trasa zatacza okrąg). W miejscowości Góra można zjechać troszeczkę ze szlaku i zobaczyć forty, które wchodziły w skład umocnień pobliskiej Twierdzy Modlin. Kolejnym ważnym punktem szlaku są ruiny zamku w Górze. Są to ruiny siedziby Poniatowskich, za którymi rozciąga się Jezioro Góra.

Wieliszewska Trasa Crossowa, Fot. Legio24.pl

Przez Łąki Krubińskie prowadzi niebieski szlak pieszy z Nieporętu do Warszawy Choszczówki. Fragment tej trasy w gminie Wieliszew to oaza ciszy i spokoju. Szlaków jest oczywiście więcej, my chcielibyśmy polecić jeszcze szlak kajakowy po Narwi, szeroko reklamowaną w gminie turystykę konną oraz odpoczynek na plaży w Wieliszewie (plaża za wodociągami). Na niej można pograć w siatkówkę plażową czy tenisa stołowego. Narew to istny raj dla wędkarzy, nie sposób nie wspomnieć też o Łowisku Okoń w Janówku, gdzie można dotrzeć dwoma szlakami rowerowymi i jednym pieszym. Nie sposób przedstawić wszystkich atrakcji turystycznych Powiatu Legionowskiego w jednym, krótkim tekście. Zapraszamy więc do odwiedzenia stron internetowych poszczególnych gmin, miasta Legionowo czy powiatu gdzie znajdziecie więcej informacji o ofercie turystycznej regionu. A już za tydzień w Gazecie Lokalnej Legio Extra kolejna część naszego przewodnika. Przyjrzymy się atrakcjom turystycznym Serocka i Nieporętu. /Michał Machnacki/