Urlop na żądanie

Urlop na żądanie ma istotne znaczenie w praktyce stosowania prawa pracy. Jest uciążliwy dla pracodawców, jednak istotny z punktu widzenia interesów pracowników. Nie jest szczególnym rodzajem urlopu. Stanowi część urlopu wypoczynkowego, a jego specyfika polega na odmiennym sposobie udzielania go przez pracodawcę. Łączny wymiar urlopu na żądanie nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 4 dni, niezależnie od liczby pracodawców, z którymi pracownik pozostaje w danym roku w kolejnych stosunkach pracy. Pracownik zupełnie dowolnie może zdecydować kiedy i w jakich częściach skorzysta z urlopu na żądanie. Nie ma żadnych prawnych przeciwwskazań, np. aby zażądał czterech kolejnych wolnych dni w omawianym trybie. Zgłoszenie wniosku o udzielenie urlopu na żądanie może nastąpić w okresie poprzedzającym termin rozpoczęcia tego urlopu, a także w dniu rozpoczęcia korzystania z urlopu. Choć nie wynika to z żadnego przepisu wprost, przyjmuje się, że zawiadomienie o urlopie powinno dotrzeć do pracodawcy przed rozpoczęciem danej dniówki pracownika. Pracodawca musi mieć bowiem szansę przeorganizowania dnia pracy w firmie. Pracownicy często zapominają, że złożenie wniosku o urlop na żądanie nie jest równoznaczne z jego udzieleniem, a zawsze w tym zakresie wymagana jest decyzja pracodawcy. Ku przestrodze wskazać można treść Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2008 r., w którym Sąd stwierdził ,,Rozpoczęcie urlopu na "żądanie" (art. 167 KP) przed udzieleniem go przez pracodawcę może być uznane za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, będącą ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 1 KP. Obowiązek udzielenia urlopu na żądanie nie ma charakteru bezwzględnego. Pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie, jeśli nieobecność pracownika zaszkodziłaby interesom firmy. Sąd Najwyższy w jednym ze swoich wyroków zauważył, że można odmówić pracownikowi urlopu na żądanie w sytuacjach, które uzasadniałyby odwołanie pracownika z wykorzystywanego urlopu wypoczynkowego. Artykuł przygotował: Adwokat Krzysztof Kudlicki Wspólnik Rodzewicz Kudlicki Kancelaria Adwokacka Spółka Partnerska