Przyjęcie i odrzucenie spadku

Z chwilą otwarcia spadku spadkobiercy nabywają spadek. Moment ten nie przesądza jednak, w jaki sposób i czy w ogóle przypadający im majątek definitywnie stanie się ich własnością. Wszystko zależy od działań samych spadkobierców, które co ważne, muszą być wykonane w ściśle określonym przez prawo terminie. Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Nie jest dopuszczalne odrzucenie spadku na korzyść określonej osoby, nawet na rzecz innego spośród współspadkobierców. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym. Składając oświadczenie należy pamiętać, że co do zasady, nie będzie możliwym jego skuteczne odwołanie. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z 20 lutego 1963 r., do zachowania terminu wystarczy wniesienie do sądu chociażby niewłaściwego, podpisane przez spadkobiercę i zawierające niezbędne dane oświadczenie o odrzuceniu spadku. Złożenie oświadczenia spadkobiercy złożone po upływie terminu nie powoduje żadnych skutków prawnych. Pamiętać należy także, że złożone oświadczenia za życia spadkodawcy, także pozbawione byłoby skutków prawnych. Jednakże, gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Artykuł przygotował: Adwokat Krzysztof Kudlicki Wspólnik Rodzewicz Kudlicki Kancelaria Adwokacka Spółka Partnerska