Prywatny akt oskarżenia (cz. 1)

Przestępstwa dzielimy m.in. ze względu na sposób ich ścigania. Mając na uwadze takie kryterium, czyny zabronione mogą być ścigane z urzędu albo w trybie prywatnoskargowym. Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego - to postępowanie o charakterze szczególnym. Jest ono dopuszczalne tylko wtedy, kiedy konkretny przepis opisujący dane przestępstwo wskazuje, że ścigane jest ono właśnie w takim trybie. W kodeksie karnym oraz w innych ustawach mamy szereg takich przestępstw. Do najczęściej występujących w praktyce należą - przestępstwo zniewagi, pomówienia, zniesławienia oraz naruszenia nietykalności osobistej. W omawianym trybie postępowania do sądu wnosi się akt oskarżenia, nie jest on jednak sporządzany przez Prokuraturę, czy Policję ale właśnie przez pokrzywdzonego lub jego pełnomocnika. Złożenie aktu oskarżenia powoduje wszczęcie postępowania w sprawie przeciwko konkretnemu oskarżonemu. Prywatny akt oskarżenia musi zawierać: 1) oznaczenie organu, do którego jest skierowany akt oskarżenia; 2) oznaczenie oraz adres wnoszącego akt oskarżenia; 3) oznaczenie osoby oskarżonego; 4) oznaczenie zarzucanego czynu; 5) wskazanie dowodów, na których opiera się oskarżenie; 6) datę i podpis składającego akt oskarżenia. Oskarżyciel prywatny do aktu oskarżenia jest obowiązany dołączyć dowód wpłacenia do kasy sądowej zryczałtowanej równowartości wydatków w wysokości 300 zł, chyba że został od niej zwolniony. Jeżeli tego nie zrobi, Sąd zarządzeniem wezwie go do zapłaty. W przypadku braku zapłaty, akt oskarżenia zostanie zwrócony, nie wywołując żadnych skutków prawnych. Sąd zwalnia osobę w całości lub w części od wyłożenia kosztów podlegających uiszczeniu przy wnoszeniu pisma procesowego, jeżeli wykaże ona, że ze względu na jej sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów, ich poniesienie byłoby zbyt uciążliwe Pokrzywdzony może także swą skargę prywatną zgłosić ustnie do protokołu organom Policji albo uczynić to na piśmie. W przypadku wystąpienia przez pokrzywdzonego z takim żądaniem, Policja jest zobowiązana przyjąć skargę, w razie potrzeby zabezpieczyć dowody, a następnie przesłać ją do sądu. Artykuł przygotował: Adwokat Krzysztof Kudlicki Wspólnik Rodzewicz Kudlicki Kancelaria Adwokacka Spółka Partnerska