O czym mogą świadczyć wahania poziomu limfocytów i kiedy powinny być powodem do niepokoju?

Leukocyty, inaczej limfocyty, to krwinki białe, które wchodzą w skład układu odpornościowego, pełniąc w nim funkcje rozpoznawczą oraz zwalczającą patogeny. Co więcej biorą czynny udział w apoptozie komórek, tj. procesie ich naturalnej śmierci. Ich średni poziom w organizmie waha się w zależności od wieku, a stabilizuje się dopiero po osiągnięciu dorosłości. Jednak pomimo tych wahań istnieją poszczególne przedziały, które wyznaczają normy. Wówczas, zarówno obniżona, jak i podwyższona wartość, powinna wzbudzić niepokój, ponieważ może świadczyć nie tylko o niegroźnej infekcji, ale także o poważnej chorobie.



W celu określenia poziomu limfocytów należy wykonać rozmaz krwi obwodowej. Badanie to najczęściej wykonuje się podczas podstawowych badań morfologicznych. Do przeprowadzenia badania konieczne jest pobranie próbki krwi z żyły łokciowej, bądź opuszka palca. Istotne jest aby badany był na czczo. Co więcej, przed badaniem pacjent nie powinien zmieniać trybu życia (w tym poziomu aktywności fizycznej oraz diety). Dodatkowo przed badaniem pacjent powinien poinformować lekarza o dotychczas przyjmowanych lekach.

Określenie poziomu limfocytów jest szczególnie zalecane podczas wykrywania stanów zapalnych, chorób zakaźnych, a także w rozpoznaniu chorób hematologicznych. Każdorazowo analizę wyników badań przeprowadzić powinien lekarz, uwzględniając przy tym normy panujące w laboratorium przeprowadzającym badanie. Liczba limfocytów waha się w zależności od wieku. U noworodków do 6 dnia życia poziom limfocytów powinien mieścić się w granicach 26% do 36%, a ich ilość rośnie systematycznie, aż do 3 roku życia. U dzieci pomiędzy 1 a 3 rokiem życia liczba limfocytów wzrasta i mieścić się powinna w granicach od 50% do 70%. U starszych dzieci wartość limfocytów zaczyna spadać. Między 4 a 5 rokiem życia wartość limfocytów wynosi 40% - 50%, następnie, u dzieci 6-7 letnich wynosi 32% - 52%, a dla dzieci w przedziale wiekowym 8-15 lat wartość wynosi 28% - 48%. U osób młodych między 16 a 19 rokiem życia wartość procentowa limfocytów mieścić się powinna w przedziale 25% do 45%, zaś u osób dorosłych norma wynosi 15% - 40%.

Jeżeli w podstawowych badaniach zauważalny będzie podwyższony poziom limfocytów, wówczas należy poddać się dodatkowym badaniom, ponieważ wskaźnik ten może świadczyć o trwających infekcjach, wystąpieniu nowotworu krwi lub układu limfatycznego, a także o występujących zaburzeniach autoimmunologicznych. Dodatkowo, jeśli węzły chłonne są powiększone, nie należy zwlekać z konsultacją lekarską. Stopień wzrostu poziomu limfocytów ponad normę uzależniony jest od choroby, która odpowiada za ich wzrost. Należy przy tym pamiętać, że zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci, podwyższona wartość procentowa limfocytów powinna skłonić do przeprowadzenia dalszych badań, ponieważ im szybciej wdrożone zostanie leczenie, tym szybciej chory wróci do zdrowia.

Limfocytoza - podwyższony poziom limfocytów, o czym może świadczyć?

Stan, w którym mówimy o podwyższonym poziomie limfocytów nazywamy limfocytozą, która najczęściej występuje w następujących przypadkach:

• zakażenia wirusowe, w tym świnka, różyczka, odra, cytomegalia oraz mononukleoza zakaźna;


• przewlekłe zakażenia bakteryjne, w tym gruźlica oraz krztusiec;


• WZW;


• toksoplazmoza;


• neutropenia ze względną limfocytozą;


• białaczka limfocytowa;


• szpiczak limfatyczny;


• choroba Crohna.

Dodatkowo wzrost poziomu limfocytów we krwi może występować również w takich schorzeniach jak zapalenia naczyń, wrzodziejące zapalenie jelit, względna tyreoksykoza (nadmiar hormonów tarczycy) oraz choroba Addisona, a także może występować jako reakcja organizmu na przyjmowane leki.

O czym świadczy obniżony poziom limfocytów?

Limfocytopenia to obniżony poziom limfocytów. Występuje w takich schorzeniach jak zastoinowa niewydolność serca, niedokrwistość aplastyczna oraz rozszerzenie naczyń chłonnych jelit.

Do innych przyczyn obniżenia wartości limfocytów należą:

• zakażenie wirusem HIV;


• przebieg złośliwej choroby nowotworowej, w tym choroby Hodgkina;


• toczeń układowy.

Obniżenie poziomu limfocytów, zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci może świadczyć o trwającej niewydolności nerek. Dodatkowo obraz taki widoczny jest podczas trwającej chemioterapii i radioterapii oraz w drenażu przewodu piersiowego. Niedobór limfocytów może się również pojawiać w trakcie leczenia przy użyciu glikortysteroidów.

Leczenie limfopenii polega na zwalczeniu choroby odpowiedzialnej za jej powstanie, a także podaży preparatów immunomodulujących, odpowiedzialnych za modyfikację czynności układu odpornościowego. Jednym z najgroźniejszych skutków wystąpienia limfopenii jest zmniejszenie przeciwciał. To prowadzi do obniżenia odporności oraz zwiększenia podatności na infekcje oraz zakażenia. Chorzy są wówczas bardziej skłonni do nabywania owrzodzeń w obrębie jamy ustnej, a także czyraków na skórze. Nie należy jednak mylić limfopenii z limfopenią względną, która pojawia się w trakcie walki organizmu z zakażeniem bakteryjnym.